Purusha Suktam in Gujarati, Lyrics of Purusha Suktam in Gujarati..
Purusha Sukta (Purusha Suktam) is a hymn taken from Rigveda. It is dedicated to Purusha, the cosmic being. The seer of Purusha Suktham is Rishi Narayana.
The first version of Purusha Suktam has 16 verses in which 15 are in Anustubh Chandas (meter) and the final one in Tristubh meter.
ઓં તચ્ચં યોરાવૃ’ણીમહે | ગાતું યજ્ઞાય’ | ગાતું યજ્ઞપ’તયે | દૈવી” સ્વસ્તિર’સ્તુ નઃ | સ્વસ્તિર્માનુ’ષેભ્યઃ | ઊર્ધ્વં જિ’ગાતુ ભેષજમ | શં નો’ અસ્તુ દ્વિપદે” | શં ચતુ’ષ્પદે |
ઓં શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ’ ||
સહસ્ર’શીર્ષા પુરુ’ષઃ | સહસ્રાક્ષઃ સહસ્ર’પાત |
સ ભૂમિં’ વિશ્વતો’ વૃત્વા | અત્ય’તિષ્ઠદ્દશાંગુળમ ||
પુરુ’ષ એવેદગ્મ સર્વમ” | યદ્ભૂતં યચ્ચ ભવ્યમ” |
ઉતામૃ’તત્વ સ્યેશા’નઃ | યદન્ને’નાતિરોહ’તિ ||
એતાવા’નસ્ય મહિમા | અતો જ્યાયાગ’શ્ચ પૂરુ’ષઃ |
પાદો”உસ્ય વિશ્વા’ ભૂતાનિ’ | ત્રિપાદ’સ્યામૃતં’ દિવિ ||
ત્રિપાદૂર્ધ્વ ઉદૈત્પુરુ’ષઃ | પાદો”உસ્યેહાஉஉભ’વાત્પુનઃ’ |
તતો વિષ્વણ-વ્ય’ક્રામત | સાશનાનશને અભિ ||
તસ્મા”દ્વિરાડ’જાયત | વિરાજો અધિ પૂરુ’ષઃ |
સ જાતો અત્ય’રિચ્યત | પશ્ચાદ-ભૂમિમથો’ પુરઃ ||
યત્પુરુ’ષેણ હવિષા” | દેવા યજ્ઞમત’ન્વત |
વસન્તો અ’સ્યાસીદાજ્યમ” | ગ્રીષ્મ ઇધ્મશ્શરધ્ધવિઃ ||
સપ્તાસ્યા’સન-પરિધયઃ’ | ત્રિઃ સપ્ત સમિધઃ’ કૃતાઃ |
દેવા યદ્યજ્ઞં ત’ન્વાનાઃ | અબ’ધ્નન-પુરુ’ષં પશુમ ||
તં યજ્ઞં બરહિષિ પ્રૌક્ષન’ | પુરુ’ષં જાતમ’ગ્રતઃ |
તેન’ દેવા અય’જન્ત | સાધ્યા ઋષ’યશ્ચ યે ||
તસ્મા”દ્યજ્ઞાત-સ’ર્વહુતઃ’ | સંભૃ’તં પૃષદાજ્યમ |
પશૂગ-સ્તાગ્શ્ચ’ક્રે વાયવ્યાન’ | આરણ્યાન-ગ્રામ્યાશ્ચ યે ||
તસ્મા”દ્યજ્ઞાત્સ’ર્વહુતઃ’ | ઋચઃ સામા’નિ જજ્ઞિરે |
છંદાગં’સિ જજ્ઞિરે તસ્મા”ત | યજુસ્તસ્મા’દજાયત ||
તસ્માદશ્વા’ અજાયન્ત | યે કે ચો’ભયાદ’તઃ |
ગાવો’ હ જજ્ઞિરે તસ્મા”ત | તસ્મા”જ્જાતા અ’જાવયઃ’ ||
યત્પુરુ’ષં વ્ય’દધુઃ | કતિથા વ્ય’કલ્પયન |
મુખં કિમ’સ્ય કૌ બાહૂ | કાવૂરૂ પાદા’વુચ્યેતે ||
બ્રાહ્મણો”உસ્ય મુખ’માસીત | બાહૂ રા’જન્યઃ’ કૃતઃ |
ઊરૂ તદ’સ્ય યદ્વૈશ્યઃ’ | પદ્ભ્યાગ્મ શૂદ્રો અ’જાયતઃ ||
ચંદ્રમા મન’સો જાતઃ | ચક્ષોઃ સૂર્યો’ અજાયત |
મુખાદિન્દ્ર’શ્ચાગ્નિશ્ચ’ | પ્રાણાદ્વાયુર’જાયત ||
નાભ્યા’ આસીદન્તરિ’ક્ષમ | શીર્ષ્ણો દ્યૌઃ સમ’વર્તત |
પદ્ભ્યાં ભૂમિર્દિશઃ શ્રોત્રા”ત | તથા’ લોકાગ્મ અક’લ્પયન ||
વેદાહમે’તં પુરુ’ષં મહાંતમ” | આદિત્યવ’ર્ણં તમ’સસ્તુ પારે |
સર્વા’ણિ રૂપાણિ’ વિચિત્ય ધીરઃ’ | નામા’નિ કૃત્વાஉભિવદન, યદાஉஉસ્તે” ||
ધાતા પુરસ્તાદ્યમુ’દાજહાર’ | શક્રઃ પ્રવિદ્વાન-પ્રદિશશ્ચત’સ્રઃ |
તમેવં વિદ્વાનમૃત’ ઇહ ભ’વતિ | નાન્યઃ પન્થા અય’નાય વિદ્યતે ||
યજ્ઞેન’ યજ્ઞમ’યજંત દેવાઃ | તાનિ ધર્મા’ણિ પ્રથમાન્યા’સન |
તે હ નાકં’ મહિમાનઃ’ સચન્તે | યત્ર પૂર્વે’ સાધ્યાસ્સન્તિ’ દેવાઃ ||
અદ્ભ્યઃ સંભૂ’તઃ પૃથિવ્યૈ રસા”ચ્ચ | વિશ્વક’ર્મણઃ સમ’વર્તતાધિ’ |
તસ્ય ત્વષ્ટા’ વિદધ’દ્રૂપમે’તિ | તત્પુરુ’ષસ્ય વિશ્વમાજા’નમગ્રે” ||
વેદાહમેતં પુરુ’ષં મહાન્તમ” | આદિત્યવ’ર્ણં તમ’સઃ પર’સ્તાત |
તમેવં વિદ્વાનમૃત’ ઇહ ભ’વતિ | નાન્યઃ પન્થા’ વિદ્યતેஉય’નાય ||
પ્રજાપ’તિશ્ચરતિ ગર્ભે’ અન્તઃ | અજાય’માનો બહુધા વિજા’યતે |
તસ્ય ધીરાઃ પરિ’જાનન્તિ યોનિમ” | મરી’ચીનાં પદમિચ્છન્તિ વેધસઃ’ ||
યો દેવેભ્ય આત’પતિ | યો દેવાનાં” પુરોહિ’તઃ |
પૂર્વો યો દેવેભ્યો’ જાતઃ | નમો’ રુચાય બ્રાહ્મ’યે ||
રુચં’ બ્રાહ્મં જનય’ન્તઃ | દેવા અગ્રે તદ’બ્રુવન |
યસ્ત્વૈવં બ્રા”હ્મણો વિદ્યાત | તસ્ય દેવા અસન વશે” ||
હ્રીશ્ચ’ તે લક્ષ્મીશ્ચ પત્ન્યૌ” | અહોરાત્રે પાર્શ્વે |
નક્ષ’ત્રાણિ રૂપમ | અશ્વિનૌ વ્યાત્તમ” |
ઇષ્ટં મ’નિષાણ | અમું મ’નિષાણ | સર્વં’ મનિષાણ ||
તચ્ચં યોરાવૃ’ણીમહે | ગાતું યજ્ઞાય’ | ગાતું યજ્ઞપ’તયે | દૈવી” સ્વસ્તિર’સ્તુ નઃ | સ્વસ્તિર્માનુ’ષેભ્યઃ | ઊર્ધ્વં જિ’ગાતુ ભેષજમ | શં નો’ અસ્તુ દ્વિપદે” | શં ચતુ’ષ્પદે |
ઓં શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ’ ||