Purusha Suktam in Oriya, Lyrics of Purusha Suktam in Oriya…
Purusha Sukta (Purusha Suktam) is a hymn taken from Rigveda. It is dedicated to Purusha, the cosmic being. The seer of Purusha Suktham is Rishi Narayana.
The first version of Purusha Suktam has 16 verses in which 15 are in Anustubh Chandas (meter) and the final one in Tristubh meter.
ଓଂ ତଚ୍ଚଂ ୟୋରାଵୃ’ଣୀମହେ | ଗାତୁଂ ୟଜ୍ଞାୟ’ | ଗାତୁଂ ୟଜ୍ଞପ’ତୟେ | ଦୈଵୀ” ସ୍ଵସ୍ତିର’ସ୍ତୁ ନଃ | ସ୍ଵସ୍ତିର୍ମାନୁ’ଷେଭ୍ୟଃ | ଊର୍ଧ୍ଵଂ ଜି’ଗାତୁ ଭେଷଜମ | ଶଂ ନୋ’ ଅସ୍ତୁ ଦ୍ଵିପଦେ” | ଶଂ ଚତୁ’ଷ୍ପଦେ |
ଓଂ ଶାଂତିଃ ଶାଂତିଃ ଶାଂତିଃ’ ||
ସହସ୍ର’ଶୀର୍ଷା ପୁରୁ’ଷଃ | ସହସ୍ରାକ୍ଷଃ ସହସ୍ର’ପାତ |
ସ ଭୂମିଂ’ ଵିଶ୍ଵତୋ’ ଵୃତ୍ଵା | ଅତ୍ୟ’ତିଷ୍ଠଦ୍ଦଶାଂଗୁଳମ ||
ପୁରୁ’ଷ ଏଵେଦଗ୍ମ ସର୍ଵମ” | ୟଦ୍ଭୂତଂ ୟଚ୍ଚ ଭଵ୍ୟମ” |
ଉତାମୃ’ତତ୍ଵ ସ୍ୟେଶା’ନଃ | ୟଦନ୍ନେ’ନାତିରୋହ’ତି ||
ଏତାଵା’ନସ୍ୟ ମହିମା | ଅତୋ ଜ୍ୟାୟାଗ’ଶ୍ଚ ପୂରୁ’ଷଃ |
ପାଦୋ”உସ୍ୟ ଵିଶ୍ଵା’ ଭୂତାନି’ | ତ୍ରିପାଦ’ସ୍ୟାମୃତଂ’ ଦିଵି ||
ତ୍ରିପାଦୂର୍ଧ୍ଵ ଉଦୈତ୍ପୁରୁ’ଷଃ | ପାଦୋ”உସ୍ୟେହାஉஉଭ’ଵାତ୍ପୁନଃ’ |
ତତୋ ଵିଷ୍ଵଣ-ଵ୍ୟ’କ୍ରାମତ | ସାଶନାନଶନେ ଅଭି ||
ତସ୍ମା”ଦ୍ଵିରାଡ’ଜାୟତ | ଵିରାଜୋ ଅଧି ପୂରୁ’ଷଃ |
ସ ଜାତୋ ଅତ୍ୟ’ରିଚ୍ୟତ | ପଶ୍ଚାଦ-ଭୂମିମଥୋ’ ପୁରଃ ||
ୟତ୍ପୁରୁ’ଷେଣ ହଵିଷା” | ଦେଵା ୟଜ୍ଞମତ’ନ୍ଵତ |
ଵସନ୍ତୋ ଅ’ସ୍ୟାସୀଦାଜ୍ୟମ” | ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଇଧ୍ମଶ୍ଶରଧ୍ଧଵିଃ ||
ସପ୍ତାସ୍ୟା’ସନ-ପରିଧୟଃ’ | ତ୍ରିଃ ସପ୍ତ ସମିଧଃ’ କୃତାଃ |
ଦେଵା ୟଦ୍ୟଜ୍ଞଂ ତ’ନ୍ଵାନାଃ | ଅବ’ଧ୍ନନ-ପୁରୁ’ଷଂ ପଶୁମ ||
ତଂ ୟଜ୍ଞଂ ବରହିଷି ପ୍ରୌକ୍ଷନ’ | ପୁରୁ’ଷଂ ଜାତମ’ଗ୍ରତଃ |
ତେନ’ ଦେଵା ଅୟ’ଜନ୍ତ | ସାଧ୍ୟା ଋଷ’ୟଶ୍ଚ ୟେ ||
ତସ୍ମା”ଦ୍ୟଜ୍ଞାତ-ସ’ର୍ଵହୁତଃ’ | ସଂଭୃ’ତଂ ପୃଷଦାଜ୍ୟମ |
ପଶୂଗ-ସ୍ତାଗ୍ଶ୍ଚ’କ୍ରେ ଵାୟଵ୍ୟାନ’ | ଆରଣ୍ୟାନ-ଗ୍ରାମ୍ୟାଶ୍ଚ ୟେ ||
ତସ୍ମା”ଦ୍ୟଜ୍ଞାତ୍ସ’ର୍ଵହୁତଃ’ | ଋଚଃ ସାମା’ନି ଜଜ୍ଞିରେ |
ଛଂଦାଗଂ’ସି ଜଜ୍ଞିରେ ତସ୍ମା”ତ | ୟଜୁସ୍ତସ୍ମା’ଦଜାୟତ ||
ତସ୍ମାଦଶ୍ଵା’ ଅଜାୟନ୍ତ | ୟେ କେ ଚୋ’ଭୟାଦ’ତଃ |
ଗାଵୋ’ ହ ଜଜ୍ଞିରେ ତସ୍ମା”ତ | ତସ୍ମା”ଜ୍ଜାତା ଅ’ଜାଵୟଃ’ ||
ୟତ୍ପୁରୁ’ଷଂ ଵ୍ୟ’ଦଧୁଃ | କତିଥା ଵ୍ୟ’କଲ୍ପୟନ |
ମୁଖଂ କିମ’ସ୍ୟ କୌ ବାହୂ | କାଵୂରୂ ପାଦା’ଵୁଚ୍ୟେତେ ||
ବ୍ରାହ୍ମଣୋ”உସ୍ୟ ମୁଖ’ମାସୀତ | ବାହୂ ରା’ଜନ୍ୟଃ’ କୃତଃ |
ଊରୂ ତଦ’ସ୍ୟ ୟଦ୍ଵୈଶ୍ୟଃ’ | ପଦ୍ଭ୍ୟାଗ୍ମ ଶୂଦ୍ରୋ ଅ’ଜାୟତଃ ||
ଚଂଦ୍ରମା ମନ’ସୋ ଜାତଃ | ଚକ୍ଷୋଃ ସୂର୍ୟୋ’ ଅଜାୟତ |
ମୁଖାଦିନ୍ଦ୍ର’ଶ୍ଚାଗ୍ନିଶ୍ଚ’ | ପ୍ରାଣାଦ୍ଵାୟୁର’ଜାୟତ ||
ନାଭ୍ୟା’ ଆସୀଦନ୍ତରି’କ୍ଷମ | ଶୀର୍ଷ୍ଣୋ ଦ୍ୟୌଃ ସମ’ଵର୍ତତ |
ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ଭୂମିର୍ଦିଶଃ ଶ୍ରୋତ୍ରା”ତ | ତଥା’ ଲୋକାଗ୍ମ ଅକ’ଲ୍ପୟନ ||
ଵେଦାହମେ’ତଂ ପୁରୁ’ଷଂ ମହାଂତମ” | ଆଦିତ୍ୟଵ’ର୍ଣଂ ତମ’ସସ୍ତୁ ପାରେ |
ସର୍ଵା’ଣି ରୂପାଣି’ ଵିଚିତ୍ୟ ଧୀରଃ’ | ନାମା’ନି କୃତ୍ଵାஉଭିଵଦନ, ୟଦାஉஉସ୍ତେ” ||
ଧାତା ପୁରସ୍ତାଦ୍ୟମୁ’ଦାଜହାର’ | ଶକ୍ରଃ ପ୍ରଵିଦ୍ଵାନ-ପ୍ରଦିଶଶ୍ଚତ’ସ୍ରଃ |
ତମେଵଂ ଵିଦ୍ଵାନମୃତ’ ଇହ ଭ’ଵତି | ନାନ୍ୟଃ ପନ୍ଥା ଅୟ’ନାୟ ଵିଦ୍ୟତେ ||
ୟଜ୍ଞେନ’ ୟଜ୍ଞମ’ୟଜଂତ ଦେଵାଃ | ତାନି ଧର୍ମା’ଣି ପ୍ରଥମାନ୍ୟା’ସନ |
ତେ ହ ନାକଂ’ ମହିମାନଃ’ ସଚନ୍ତେ | ୟତ୍ର ପୂର୍ଵେ’ ସାଧ୍ୟାସ୍ସନ୍ତି’ ଦେଵାଃ ||
ଅଦ୍ଭ୍ୟଃ ସଂଭୂ’ତଃ ପୃଥିଵ୍ୟୈ ରସା”ଚ୍ଚ | ଵିଶ୍ଵକ’ର୍ମଣଃ ସମ’ଵର୍ତତାଧି’ |
ତସ୍ୟ ତ୍ଵଷ୍ଟା’ ଵିଦଧ’ଦ୍ରୂପମେ’ତି | ତତ୍ପୁରୁ’ଷସ୍ୟ ଵିଶ୍ଵମାଜା’ନମଗ୍ରେ” ||
ଵେଦାହମେତଂ ପୁରୁ’ଷଂ ମହାନ୍ତମ” | ଆଦିତ୍ୟଵ’ର୍ଣଂ ତମ’ସଃ ପର’ସ୍ତାତ |
ତମେଵଂ ଵିଦ୍ଵାନମୃତ’ ଇହ ଭ’ଵତି | ନାନ୍ୟଃ ପନ୍ଥା’ ଵିଦ୍ୟତେஉୟ’ନାୟ ||
ପ୍ରଜାପ’ତିଶ୍ଚରତି ଗର୍ଭେ’ ଅନ୍ତଃ | ଅଜାୟ’ମାନୋ ବହୁଧା ଵିଜା’ୟତେ |
ତସ୍ୟ ଧୀରାଃ ପରି’ଜାନନ୍ତି ୟୋନିମ” | ମରୀ’ଚୀନାଂ ପଦମିଚ୍ଛନ୍ତି ଵେଧସଃ’ ||
ୟୋ ଦେଵେଭ୍ୟ ଆତ’ପତି | ୟୋ ଦେଵାନାଂ” ପୁରୋହି’ତଃ |
ପୂର୍ଵୋ ୟୋ ଦେଵେଭ୍ୟୋ’ ଜାତଃ | ନମୋ’ ରୁଚାୟ ବ୍ରାହ୍ମ’ୟେ ||
ରୁଚଂ’ ବ୍ରାହ୍ମଂ ଜନୟ’ନ୍ତଃ | ଦେଵା ଅଗ୍ରେ ତଦ’ବ୍ରୁଵନ |
ୟସ୍ତ୍ଵୈଵଂ ବ୍ରା”ହ୍ମଣୋ ଵିଦ୍ୟାତ | ତସ୍ୟ ଦେଵା ଅସନ ଵଶେ” ||
ହ୍ରୀଶ୍ଚ’ ତେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଶ୍ଚ ପତ୍ନ୍ୟୌ” | ଅହୋରାତ୍ରେ ପାର୍ଶ୍ଵେ |
ନକ୍ଷ’ତ୍ରାଣି ରୂପମ | ଅଶ୍ଵିନୌ ଵ୍ୟାତ୍ତମ” |
ଇଷ୍ଟଂ ମ’ନିଷାଣ | ଅମୁଂ ମ’ନିଷାଣ | ସର୍ଵଂ’ ମନିଷାଣ ||
ତଚ୍ଚଂ ୟୋରାଵୃ’ଣୀମହେ | ଗାତୁଂ ୟଜ୍ଞାୟ’ | ଗାତୁଂ ୟଜ୍ଞପ’ତୟେ | ଦୈଵୀ” ସ୍ଵସ୍ତିର’ସ୍ତୁ ନଃ | ସ୍ଵସ୍ତିର୍ମାନୁ’ଷେଭ୍ୟଃ | ଊର୍ଧ୍ଵଂ ଜି’ଗାତୁ ଭେଷଜମ | ଶଂ ନୋ’ ଅସ୍ତୁ ଦ୍ଵିପଦେ” | ଶଂ ଚତୁ’ଷ୍ପଦେ |
ଓଂ ଶାଂତିଃ ଶାଂତିଃ ଶାଂତିଃ’ ||